Jaren voorbereiding

Het moeilijke van ouderverstoting is dat het heel geniepig gaat. Het is haast ongrijpbaar. Eigenlijk zou je alle puzzelstukjes moeten neerleggen om een beeld te kunnen schetsen. Zoekende naar antwoorden heb ik de puzzelstukjes verzameld. Alle appjes, e-mails, telefoonoverzichten, gebeurtenissen heb ik op een tijdlijn gezet en geanalyseerd. Ik ben geschrokken van wat ik tegenkwam. Het geheel is meer dan de som der delen. Het geeft een verontrustend beeld van het leven van mijn lieve en onschuldige dochter. 

Hieronder het verhaal over hoe de manipulatie van mijn ex en vooral zijn vrouw precies in zijn werk is gegaan. Het is het verhaal over hoe het ging en wat de versterkende invloed is geweest van de instanties die verstand zouden moeten hebben van het proces van ouderverstoting maar die het alleen maar verder in de hand hebben gewerkt. Want hoe anders had het kunnen lopen als mensen met de juiste kennis en ervaring ons hadden kunnen helpen?

Stap 1   Aantrekken

Toen Zoë de bovenbouw bereikte van de lagere school, was ze steeds makkelijker te beïnvloeden. Helemaal toen ze haar telefoon kreeg, werd het voor mijn ex makkelijk om haar appjes te sturen. Vooral haar stiefmoeder stuurde veel appjes. Het waren enerzijds nogal nutteloze mededelingen en anderzijds appjes dat Zoë werd gemist. De frequentie was hoog. In het jaar dat ze overstapte 817 appjes. De hoeveelheid leek wel belangrijker dan de inhoud. Met grote buikpijn heb ik ze geteld en in beeld gebracht. De inhoud en de hoeveelheid van de appjes maakten mij misselijk. Er is jarenlang keihard aan Zoë getrokken.

Gestoord

Onveilig

Er was totaal geen respect voor de omgangsregeling. Zoë werd zelfs geappt door haar stiefmoeder nadat ze op maandagavond met haar vader had gebeld. Er werden suggestieve vragen gesteld als 'Heb je nog fijne of niet leuke dingen meegemaakt?' En er werd gevraagd aan Zoë of ze zin had het weekend naar mijn ex te gaan. Er werden altijd leuke dingen gedaan. En als dat in mijn weekend was, werd haar gevraagd of ze mee ging naar Julianatoren? Zoë werd ook gebeld als ze alleen was, bijvoorbeeld als de school net uit is of als de hockey (of judo) net is afgelopen. In de app werd nog gevraagd of zij 'uitkeek' met het fietsen naar huis. Hiermee werd haar het gevoel gegeven dat ze onveilig was. Er werd ook aangegeven dat ze 'voorzichtig' moest doen en er werd uiteraard veelvuldig gezegd dat ze werd gemist.

Brugklas

Toen Zoë naar de brugklas ging, werd ze steeds makkelijker te beïnvloeden. Zoë was vaker geneigd om wat los te laten over ons huishouden. Er werd gericht gevraagd of het nog leuk was bij mamma? Door covid werkten we thuis en konden we niet altijd gezellig doen. De verbouwing moest worden voorbereid. Er stonden stofschotten in de woonkamer en de spullen werden opgeslagen. En natuurlijk werd er weleens gefoeterd omdat bijvoorbeeld de hockeytas nog niet was opgeruimd. Mijn ex en zijn vrouw leefden heel erg met Zoë mee en vielen mij 100% af. 'Mamma mag niet tegen jou schreeuwen’. Niet lang daarna zagen we Zoë in elkaar duiken als we haar riepen of iets dergelijks. Dan waren we aan het 'schreeuwen'. 

Kinderjaren

Mijn ex gaf Zoë steeds ter overweging dat ze ook bij hem kon wonen. Hij had een mooi huis gekocht in de buurt waar Zoë in haar kinderjaren had gewoond. In het nieuwe huis kreeg ze een prachtige slaapkamer. Daarnaast kocht mijn ex een goede fiets voor Zoë zodat ze de afstand (12 km) naar zijn huis gemakkelijker kon overbruggen. Want 'de fiets van mamma was niet goed genoeg' (en dat terwijl ik juist aan het sparen was voor een e-bike). Hij voerde de druk op door haar te vragen of ze doordeweeks extra zou willen komen. Intussen gaf hij aan dat hij aan onze relatie wilde werken en dat hij het belangrijk vond dat we er als ouders samen voor Zoë zouden zijn. Aanvankelijk was ik verheugd over deze nieuwe betrokkenheid van mijn ex.

Koffietentje

Tijdens een georganiseerd gesprek in een koffietentje probeerde mijn ex informatie in te winnen over mijn thuissituatie. Waar zitten de knelpunten? Gaat het thuiswerken goed? Komt er een verbouwing aan? We spraken af dat Zoë de herfstvakantie bij hem zou zijn (wegens de verbouwing) en dat Zoë voortaan ook op woensdag bij hem zou zijn want dan hoefde ze niet te sporten. Hij luisterde aandachtig en glimlachte toen ik aangaf dat ik merkte dat Zoë begon te puberen. Ik kreeg een onbestendig gevoel van het gesprek. Zouden we echt op een beter spoor zitten voor Zoë? Het viel me op dat hij de drankjes betaalde.

Stap 2   De overstap

Tijdens de herfstvakantie bij mijn ex wordt mijn thuissituatie nogmaals besproken met Zoë. Het is een episch moment. Zoë mag laat opblijven, er is een goede sfeer en warme chocolademelk met slagroom. Mijn ex en zijn vrouw waren als 't ware ‘een warm bad vol liefde' voor Zoë. Die avond zette Zoë 'haar roze bril van haar leven bij mamma' af. En zo belde mijn ex mij op vrijdagvond. 'Ik heb een niet zo leuk bericht voor jou... hier heb je Zoë'. En kreeg ik mijn dochter aan de telefoon die mededeelde dat ze voortaan bij haar vader wilde wonen. Ik snapte er helemaal niets van. Zo onverwachts, het sloeg in als een bom. 

Getraumatiseerd

Duidelijkheid

Na de overstap brak een moeilijke fase aan. Mijn ex gaf mij te kennen dat Zoë bij hem ingeschreven moest worden en dat er dan weer contact zou kunnen komen. Hij wilde de omgangsregeling die we hadden niet meer naleven want Zoë wou dat niet meer en hij kon niet anders dan achter haar staan. Zoë moest weer tot ‘rust’ komen en ze moest ‘duidelijkheid’ krijgen en bij hem worden ingeschreven. Hij stopte direct met de kinderalimentatie (ook al was dat maar 100 euro). Hij vond dat ik moest starten met een betaling van kinderalimentatie alleen mijn bijdrage was wat hem betreft veel hoger (175 euro en nu zelfs 600 euro met terugwerkende kracht). Zonder mij op de hoogte te brengen, stuurde hij een mail naar school naar de tutor van Zoë met daarin de mededeling dat Zoë voortaan 'veilig' bij hem woonde en dat zij bij hem tot ‘rust’ zal komen. Mijn ex zorgde er vervolgens voor dat ik Zoë niet meer zag. En de tijd ging snel...

Context

Mijn ex bleef benadrukken dat er eerst rust moet zijn en dan duidelijkheid en dan kon er misschien weer sprake zijn van contact. Hij liet Zoë alle nare dingen die er ooit waren in mijn thuissituatie opschrijven en tekenen. Gewone gebeurtenissen werden in een negatief daglicht gezet. De spreekwoordelijke 'oude' en 'nieuwe' koeien uit de sloot werden vooral niet door mijn ex met mij besproken. Terwijl dit wel een gedragsregel is in ons ouderschapsplan. Ik wist niet wat ik verkeerd deed en ik kreeg ook niet de kans om het te bespreken zodat ik de pijn bij mijn kind kon wegnemen. Als ik wel een verwijt naar mijn hoofd geslingerd kreeg wat ik probeerde te relativeren, kreeg Zoë het gevoel dat ze niet serieus genomen werd. Ik kreeg niet de kans om de context uit te leggen waarin iets plaatsvond. Ik zat klem en ik mocht van mijn ex alleen met Zoë praten als er eerst 'duidelijkheid' kwam. Ik had niet het idee dat daar de prioriteit moest liggen. Het leek mij belangrijker om eerst hulp te krijgen voor Zoë.

Kort geding

Ik voelde me gechanteerd. Ik nam contact op met mijn advocaat die 5 jaar terug het ouderschapsplan had opgesteld. Inmiddels wist ik van alle apps en ik had er een naar gevoel bij. Zoë had nooit verteld dat ze zoveel apps kreeg. Toen ze haar knuffels kwam halen, vertelde ze mij dat haar stiefmoeder een soort moeder voor haar was maar dat ik altijd haar echte moeder zou blijven. Mijn familierechtadvocaat stelde mijn ex eerst in de gelegenheid om tot afspraken te komen. Zoë was al bijna een maand weg. Hij was inmiddels afgestapt van zijn 'wens' om zijn relatie met mij te verbeteren. Er kwamen daarom geen nieuwe afspraken dus moesten we voor een kort geding naar de rechter.

Zitting

Mijn ex kwam zonder advocaat naar de rechtbank. De persoon die aanwezig was namens de Raad voor de Kinderbescherming sprak ons toe dat we de omgangsregeling niet door ons kind mochten laten bepalen, maar dat wij dat als ouders samen moesten doen. Mijn ex gaf aan dat hij niet goed wist hoe hij moest omgaan met de situatie. De rechter probeerde tot afspraken te komen. Mijn ex wilde meewerken aan het omdraaien van de weekendregeling. Ik ging daarmee akkoord maar wilde wel dat Zoë vooral weer naar de hockey (en judo) zou gaan. Mijn ex gaf aan dat ze weer zou hockeyen. Ze ging echter nooit meer terug naar haar oude club/team want wegbrengen strookte niet met de activiteiten van de rest van zijn gezin. De hockeytraining was 's avonds en dan zou 12-jarige Zoë 12 km in het donker moeten fietsen. Mijn aanbod om haar te halen en te brengen werd later door mijn ex afgeslagen.

Dwangsom 

De rechter deed helemaal niets met ons verzoek om een dwangsom. Hij ging ervan uit dat de toezeggingen van mijn ex oprecht waren. Heel even was ik in de waan dat het was geregeld. Dat Zoë terug zou komen. Weliswaar een omgekeerde regeling maar ik kon haar weer zien en knuffelen. Van de rechter moesten we haar samen bellen. Buiten de rechtbank, belden we met Zoë om haar het nieuws te vertellen dat we een nieuwe omgekeerde regeling hadden. Ze reageerde teleurgesteld. En weer zag ik een kant van haar die ik totaal niet kende.

Stap 3   Definitief losweken

Na het vonnis van de rechtbank kwam er een lastige periode. Hoewel ik dacht dat het vonnis van de rechtbank nageleefd zou worden, gingen de hulpinstanties het tempo van Zoë volgen. Ze was nog maar 1,5 maand weg maar iedereen vond net als mijn ex dat de omgang langzaam opgebouwd moest worden. En zodoende werd de tijd die ze bij ons zou doorbrengen verminderd omdat het te snel ging of omdat ze eerder terug moest vanwege een 'auditie voor een tv-serie'. Mijn ex gaf aan dat Zoë het niet fijn vond als ik haar appte dus werd het een regel dat ik dat niet mocht doen. Zoë kreeg volop support van alle hulpinstanties. Als ze bij mij zou verblijven, werd er vooraf een schema gemaakt met de dagindeling. 's Avonds mocht Zoë met mijn ex bellen, die haar gerust stelde en aangaf dat ze nog even moest 'volhouden'. Tijdens de sporadische momenten dat Zoë er was, moest mijn ex even blijven als hij haar ophaalde zodat de omgang geëvalueerd kon worden. En net als de situatie niet nog onwerkelijker kon worden, breekt de dag aan dat Zoë tijdens de evaluatie zegt dat ik haar moeder niet ben. Mijn ex knikt bevestigend. Als ik hierop boos reageer, wil mijn ex vervolgens niet meer meewerken aan omgang.

Nieuwe school

Raadsonderzoek 

Met het uitblijven van het contact werd er door de betrokken hulpinstanties een zogenaamde 'jeugdbeschermingstafel' opgestart. Tijdens dit overleg kwamen de instanties na lang erom heen draaien tot de conclusie dat er een onderzoek moest komen van de Raad voor de kinderbescherming. Weer was ik hoopvol. Wat ik toen niet wist, was dat het zeker nog een maand of 6 zou gaan duren voordat het 'onderzoek' überhaupt ging starten. Ondertussen heeft Zoë's stiefmoeder een baan aangenomen aan het begin van mijn straat! Waarom? Om ons te bespioneren? Om Zoë af te schrikken? Ik hoopte altijd nog dat Zoë een keer zou aanbellen met een lekke band of iets dergelijks. Maar Zoë kon daarvoor terecht bij haar stiefmoeder. Daardoor kwam ze überhaupt niet in de verleiding om naar haar echte moeder te gaan. Al denk ik dat Zoë veels te bang is voor haar stiefmoeder en dat ze er altijd voor zal kiezen om te doen wat zij zegt... 

Ondertoezichtstelling

De Raad had weinig tijd om 'feiten te onderzoeken'. De raadsonderzoeker kwam met een algemeen verhaal en de kinderrechter nam het rapport aan voor zoete koek en had geen enkele moeite met het uitspreken van een 'ots/ ondertoezichtstelling'. De Ots hield in dat we een jonge gezinsondersteuner toegewezen kregen die nog aan het begin stond van haar carrière. Haar eerste taak was om het raadsonderzoek in een andere format te gieten en om te faciliteren dat Zoë op een andere school werd ingeschreven. Nu is Zoë een nieuw leven begonnen op een nieuwe school en heeft ze haar vriendinnen achter moeten laten. En ik kan haar helemaal niet steunen of iets voor haar betekenen want ons contact is niet hersteld. Doordat mijn ex ervoor zorgde dat ik op school niets te zeggen had, heb ik geen enkele rol van betekenis gehad en is Zoë uiteindelijk ook in 3 Havo blijven zitten.

It's all about the money

De Ots werd op 14 april 2022 uitgesproken. Er is ruim een jaar verstreken en ik heb Zoë nog steeds niet gezien. Tot voor kort woonde ze officieel nog bij mij en daar was ik heel blij om. Ik grijp elke kans aan om voor haar te kunnen zorgen. Ik betaal haar nieuwe iPhone, abonnement, hockeycontributie, schoolgeld, schoolboeken en een nieuwe laptop voor school. Ik maak ook bedragen over naar Zoë om kleren van te kopen, maar inmiddels gebruikt ze haar jongerenrekening niet meer en worden de bedragen ontvangen door mijn ex. Niet alleen haar rekening wordt gebruikt, maar hij heeft ook via Zoë's mobiele telefoon mij een sms gestuurd waarin hij vraagt om de kinderbijslag over te maken. Of hij laat Zoë opbellen om te vragen om meer geld. Lager kan je in mijn ogen niet zinken. Zoë zou zich helemaal niet druk moeten maken om geld. Inmiddels is Zoë bij mijn ex ingeschreven. De gemeente keurde dat goed zonder dat er überhaupt een instemming van mij nodig was. Onbegrijpelijk! En dat er rechterlijke vonnissen zijn dat Zoë bij mij woont, doet daar helemaal niets aan af. De BRP staat blijkbaar boven de wet. 

Symboolpolitiek
Mijn ex en zijn vrouw maken er werk van om Zoë te laten weten dat haar 'andere familie' er niet toe doet. Zo worden er foto's van de gelukkige gezinssituatie online gezet, bijvoorbeeld op Facebook of in de WhatsApp profielfoto van zijn vrouw die daar aangeeft dat ze 'alles' wilt. Zijn vrouw is altijd jaloers geweest en vond zichzelf een betere moeder dan ik. Zo ging ze met Zoë als cadeautje een weekend met haar naar een hotel. Dat vond ik uiteraard vreemd want zelf zou ik nooit alleen met mijn stiefkinderen in een hotel gaan zitten. Ik voer geen competitie voor de liefde van mijn kind. Maar voor mijn ex en zijn vrouw is het duidelijk een strijdtoneel. Toen Zoë's oudste zusje geboren werd, was ze zo blij dat ik een traktatie voor haar maakte voor in de klas. Mijn ex was des duivels 'hoe ik het in mijn hoofd haalde om de geboorte van zijn kind te gebruiken om te slijmen bij de juf op school!' Werkelijk alsof mij de juf wat kon schelen? Ik deed het alleen maar om Zoë te steunen (wat moeders doen).

Opgeven
De hulpinstanties zagen het als een positief feit dat Zoë niet eerder was overgestapt. Ze had het erg 'lang (12 jaar) bij mij volgehouden'. Terugkijkend op het verleden, is de aanzet tot ouderverstoting inderdaad veel eerder begonnen. Het is een bepaalde grondhouding van ondermijnen en diskwalificeren (= niet erkennen/ ongeschikt verklaren) gecombineerd met het starten van juridische procedures en modder gooien (o.a. valse meldingen). Toch vonden de hulpinstanties dat ik achteruit moest stappen ook al was ik niet de verstotende ouder. Uit liefde voor mijn kind moest ik haar opgeven. Dat was de enige manier om het contact weer terug te krijgen.

Aangifte
Maar je krijgt helemaal geen contact meer als je achteruit stapt. Ik zie hoe schadelijk de strijd van mijn ex en zijn vrouw is. Ik heb daar nooit aan mee willen doen. Hoewel ik Zoë wil beschermen tegen deze vorm van kindermishandeling, heb ik geen opties meer. Als ik aangifte zou doen, geeft dat een strijd waarvan ik het effect op Zoë niet kan voorspellen. Zonder steun in de naleving van een omgangsregeling, valt er verder ook niets te 'strijden'. Maar dat betekent niet dat ik Zoë heb opgegeven. Ik wil er op vertrouwen dat ze mij op een dag weer kan herinneren. Dat ze beseft hoeveel ik van haar hou... en dat ik dat altijd heb gedaan en altijd zal doen... no matter what...